Testament to dokument sporządzany w formie aktu notarialnego, którego celem jest rozporządzenie majątkiem na wypadek śmierci. Może być spisany wyłącznie przez jednego spadkodawcę, który ma też możliwość w każdej chwili go odwołać (w całości lub jego poszczególne postanowienia). Kodeks cywilny dokładnie określa, kto ma zdolność do sporządzenia testamentu. Zgodnie z art. 944 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U.2020.0.1740 t.j.): sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Co to oznacza w praktyce?
Nieważność testamentu wynikająca z osoby spadkodawcy
Nie każdy może sporządzić testament. W ww. akcie prawnym jednoznacznie określono, że tylko osoby ze zdolnością do czynności prawnych mogą spisać ten dokument. Zatem bez pełnej zdolności prawnych testamentu nie powinno się sporządzać, gdyż w świetle prawa będzie on uznany za nieważny. Dotyczy to przede wszystkim:
osób niepełnoletnich,
osób w stanie wyłączającym świadome lub swobodne podejmowanie decyzji albo wyrażanie własnej woli.
Co więcej, testamentu nie można też sporządzić ani odwołać w imieniu innej osoby, nawet po przyznaniu pełnomocnictwa (nawet notarialnego). W świetle prawa nie mają takich uprawnień ani rodzice, ani opiekunowie prawni.
Nieważność testamentu sporządzonego w stanie wyłączającym świadome lub swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli oznacza też przypadki, w których osoba ma pełną zdolność do czynności prawnych (nie jest ubezwłasnowolniona i jest pełnoletnia), lecz ze względu na swój stan emocjonalny albo psychiczny nie jest w stanie podjąć rozsądnych decyzji. Najczęściej dotyczy do rozmaitych chorób psychicznych (np. ciężka depresja), chorób fizycznych (np. choroba Alzheimera), nałogów (np. choroba alkoholowa). W przypadku jakichkolwiek wątpliwości w tym zakresie zawsze warto skorzystać z pomocy kancelarii adwokackiej.
Za nieważny zostanie uznany testament, który został sporządzony pod wpływem błędu. Dotyczy to sytuacji, w których istnieją uzasadnione przesłanki ku temu, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędy, nie sporządziłby testamentu o danej treści. Dotyczy to również dokumentów sporządzanych pod wpływem groźby.
